Metatarsalgie
Definitie
Metatarsalgie kan letterlijk worden vertaald als pijn onder de metatarsaal (=middelvoetbeentjes) kopjes.
Symptomen
Deze pijn is typisch terug te vinden ter hoogte van het uiteinde van de voetzool, daar waar de tenen beginnen. Het is een belastingsgebonden pijn, die te wijten is aan een overdruk op die bepaalde plaats. Eeltvorming is vaak een teken en kan heel plaatselijk, bv onder het tweede metatarsaalkopje aanwezig zijn, of meer verdeeld over de gehele voorvoet. De meeste patiënten worden reeds enige tijd verzorgd door pedicure of podologische verstrekkingen, maar de eelt keert steeds weer terug.
Zolang de overdruk, en dus de oorzaak niet wordt aangepakt, zal de eelt zich steeds opnieuw ontwikkelen. Zo worden sommige overdruk problemen behandeld alsof het wratten betreft. Om van metatarsalgie te spreken hoeft echter geen eelt aanwezig te zijn.
De overdruk kan zich ook op andere manieren uiten, maar het zijn altijd variaties op de brede term “metatarsalgie”: een stressfractuur van een metatarsaal of falanx, een ruptuur van de stabiliserende plantaire structuren van de metatarsofalangeal gewrichten:
een dislocatie van de teen, de ontwikkeling van hamertenen,…
Een handige test tijdens het klinisch onderzoek is het uitvoeren van wat we een lachman-test noemen: hierbij wordt de teen op en neerwaarts bewogen ten opzichte van het middelvoetsbeentje. Indien de plantaire structuren verslapt of gescheurd zijn, is deze beweging te laks en pijnlijk.
Oorzaken
Meerdere oorzaken kunnen aan de basis liggen van dit probleem. De overdruk kan te wijten zijn aan een verkorte Achillespees: een metatarsaal die anatomisch te lang of te steil is in vergelijking met de andere, een leeftijdsgebonden doorzakken van de voorvoet_ vaak in combinatie met een hallux valgus, bij bepaalde holvoeten, bij bepaalde neurologische aandoeningen,…..
Behandeling
De behandeling is in eerste instantie niet operatief. De druk op de voorvoet kan verminderd worden door stretching oefeningen uit te voeren ter hoogte van het onderste lidmaat, vnl. van de Achillespees. Ook kunnen op maat gemaakte orthopedische of podologische steunzolen de druk herverdelen onder de verscheidene metatarsaalkopjes.
Soms, in heel specifieke gevallen, kan een infiltratie, gevolgd door 6 weken taping, enig comfort brengen.
Indien deze behandelingen onvoldoende effect hebben, kan een operatie overwogen worden, naargelang de afwijkingen, oorzaken. In ieder geval moet de volledige voet in beschouwing genomen worden.
- Verlenging van de Achillespees of een deel ervan
- Transfer van een flexorpees naar de bovenzijde van een teen
- Hechting van de stabiliserende plantaire structuren
- In geval van hallux valgus of varus stand, moet deze ook chirurgisch worden gecorrigeerd
- De meest voorkomende ingreep is echter een osteotomie, waarbij het middenvoetsbeentje (één of meerdere) dat verantwoordelijk is voor de overdruk, ontlast wordt door hem enkele millimeter te verkorten of door hem lichtjes opwaarts te tillen. Na een dergelijke osteotomie wordt meestal een schroef geplaatst, teneinde de vooraf bepaalde verkorting te behouden. Na de operatie mag men in principe onmiddellijk steunen op een specifiek daarvoor ontworpen postoperatieve schoen.
Postoperatief beleid
Voor meer informatie over de nazorg, de werkonbekwaamheid, etc.. verwijzen we U naar de informatiebrochure ivm de pathologie van de voorvoet.
Ook na de ingreep kunnen steunzolen om andere redenen preventief nodig blijven.